Er wordt veel gepraat over AI: investeringen, potentieel, risico's.
En steeds vaker:
"De bubbel is geknapt."
Of…
"We zijn voorbij de hype."
Het IMF waarschuwt zelfs voor een crash vergelijkbaar met de internetbubbel van 2000. Beleggers vrezen dat miljarden zullen worden afgeschreven.
De cijfers vertellen een ander verhaal. Het gebruik van AI groeit explosief. Bedrijven die AI inzetten, zien resultaten: hogere omzet, betere productiviteit, en geoptimaliseerde processen.
Toch blijven de meeste projecten stranden voordat ze écht beginnen.
De volgorde klopt niet
Organisaties bouwen chatbots voordat hun klantenservice werkt. Ze implementeren AI-tools terwijl hun basisprocessen onduidelijk zijn. Ze investeren in voorspellende modellen met data die niet op orde is.
AI wordt gezien als oplossing voor bestaande problemen. Een geautomatiseerd proces dat al struikelt, wordt geen verbetering. Het wordt snellere chaos.
De technologie werkt. Organisaties bouwen op een fundament dat het niet aankan.
De Nederlandse paradox
Nederland haalt 11,7% van alle EU-financiering voor digitale innovatie binnen, het hoogste percentage van alle 27 lidstaten (Rijksoverheid, 2025). We hebben het budget, de infrastructuur én het talent van topuniversiteiten.
Toch gebruikt 77% van de bedrijven AI nog steeds niet (CBS, 2025). En van de bedrijven die het wél proberen? Slechts 8% heeft AI organisatiebreed geïntegreerd (InSpark, oktober 2025). De rest blijft steken in pilots die nergens toe leiden.
Terwijl landen als Spanje en Zwitserland doorpakken, blijven Nederlandse bedrijven experimenteren. We springen naar de innovatieve oplossing die in de boardroom goed klinkt. De chatbot, de voorspellende tool, het geautomatiseerde systeem. De gebreken onder de motorkap blijven bestaan.
Wat succesvol is
De organisaties die het wél voor elkaar krijgen? Die begonnen met hun fundament versterken. Processen stroomlijnen. Data schoonmaken. Systemen laten communiceren.
En pas daarna… kwam AI.
Het is minder sexy, staat minder goed in een persbericht, maar werkt wel. Generatieve AI kan de komende 10 jaar tot €85 miljard toevoegen aan het Nederlandse BBP (Implement Consulting Group, 2025). Die potentie is er.
De vraag
77% van de Nederlandse bedrijven gebruikt AI nog niet. Misschien omdat ze weten wat eronder ligt: onduidelijke processen, rommelige data, systemen die niet samenwerken.
Hoeveel organisaties zijn bereid om eerst die fundamenten te leggen?